Archiwa tagu: portfel inwestycyjny

Zabezpieczenie portfela

Dodaj komentarz

Tworząc portfel inwestycyjny należy mieć na uwadze ryzyko, na jakie narażony jest inwestor. Nie wszystkie aktywa znajdujące się w portfelu generują podobne ryzyko i nie istnieje jedna metoda, która pozwala na zabezpieczenie się przed ryzykiem związanym z każdego rodzaju aktywem. Hedging można przeprowadzić najefektywniej, wykorzystując instrumenty pochodne takie jak kontrakty terminowe czy opcje.

Aby zabezpieczyć się przed ryzykiem wynikającym ze zmian wartości portfela replikującego indeks WIG20 można wykorzystać bezpośrednio kontrakty futures lub opcje, których instrumentem bazowym jest ten właśnie indeks. Oba instrumenty pochodne notowane są na GPW w Warszawie i każdy inwestor ma możliwość zabezpieczyć w ten sposób swój portfel, który został stworzony zgodnie ze strategią indeksowania. Aby tego dokonać, należy zająć krótką pozycję w odpowiedniej ilości kontraktów futures lub długą pozycję w odpowiedniej ilości opcji sprzedaży (put).

Liczba kontraktów lub opcji potrzebnych do zabezpieczenia portfela równa jest ilorazowi wartości portfela akcji i wartości jednego kontraktu terminowego/opcji. Tę liczbę należy skorygować o współczynnik beta obrazujący o ile procent zmieni się wartość portfela jeżeli wartość indeksu zmieni się o 1%. Jeżeli współczynnik beta jest niższy niż 1, wówczas zmiany wartości portfela są mniejsze niż zmiany indeksu; odwrotna sytuacja występuje, jeżeli współczynnik beta jest wyższy od 1. Natomiast przy becie równej 1 zmiany portfela i indeksu są identyczne.

Istnieje również możliwość zabezpieczenia się przed spadkiem wartości akcji tylko jednej spółki. Taką możliwość dają kontrakty terminowe na akcje, jednak na GPW notowane są tylko kontrakty na akcje największych spółek, a maksymalna liczba akcji przypadających na jeden kontrakt wynosi 1000 sztuk.

Na warszawskiej giełdzie istnieje również możliwość zajęcia pozycji w kontraktach terminowych na obligacje skarbu państwa, celem zabezpieczenia się przed niekorzystnymi zmianami stóp procentowych. Takiej możliwości nie mają niestety inwestorzy, którzy w swoim portfelu posiadają obligacje korporacyjne.

Inwestorzy posiadający w swoich portfelach walory denominowane w obcych walutach również mają możliwość zabezpieczenia się przed ryzykiem walutowym zajmując odpowiednie pozycje w walutowych kontraktach futures. Na polskiej giełdzie możliwe jest zabezpieczenie się przed zmianami kursów następujących walut: USD, EUR, CHF.

Należy wspomnieć o tym, że idealne zabezpieczenie portfela kontraktami terminowymi pozwala uniknąć dotkliwych strat w sytuacji spadku wartości elementów tego portfela, ale również nie pozwala zarobić w przypadku znacznych wzrostów wartości aktywów. Osoba zabezpieczająca się w ten sposób wie z góry, jaki będzie wynik tej transakcji, niezależnie od kształtowania się kursów aktywów znajdujących się w portfelu. W przypadku, gdy czas zapadalności kontraktów i wyprzedaży aktywów z portfela nie są identyczne, występuje wtedy ryzyko bazy, czyli sytuacja w której kurs kontraktów terminowych różni się od kursu zabezpieczanych aktywów.

Zabezpieczając się natomiast za pomocą opcji put, inwestor zapewnia sobie komfort, że wartość jego portfela nie spadnie poniżej określonego poziomu, a w przypadku wzrostów jego zyski nie są niczym ograniczane (jedynie są korygowane o cenę zakupionych opcji).

Zasady zarządzania portfelem

Dodaj komentarz

Zarządzanie portfelem inwestycyjnym jest tylko z pozoru proste. W praktyce pojawiają się pewne problemy, którym stawić czoła musi każdy inwestor. Istnieją trzy fundamentalne zasady zarządzania kapitałem, których przestrzeganie pozwoli na efektywne zarządzanie portfelem i realizację ponadprzeciętnych stóp zwrotu. Są one następujące:

  • Realizuj małe straty i pozwól zyskom rosnąć – jest to jak najbardziej oczywista zasada, jednak wielu inwestorów popełnia błędy utrzymując zbyt długo stratne pozycje z nadzieją, że trend się odwróci, albo zamykając zbyt szybko pozycje przynoszące zyski. Należy odstawić na bok emocje i posłużyć się chłodną kalkulacją oraz realizować przyjęte na samym początku założenia w jaki sposób będziemy inwestować (za każdym razem powinno się reagować na ustalone wcześniej sygnały wejścia i wyjścia)
  • Nie pozwól by zysk zmienił się w stratę – niezmiernie ważna jest dyscyplina w zamykaniu pozycji, które zaczynają przynosić stratę. Jeżeli inwestor działa pod wpływem zbyt silnych emocji lub nie chce zamykać pozycji, ponieważ według jego przewidywań za chwilę trend odwróci się na korzystny, powinien postawić stop lossy, które automatycznie zamkną stratną pozycję
  • Nie ryzykuj całego kapitału (ani dużej części) w jednej transakcji – często popełnianym błędem jest zawarcie transakcji pochłaniającej znaczny kapitał inwestora. Jest to posunięcie bardzo ryzykowne, gdyż nie stosując dywersyfikacji narażamy się na znaczne wahania wartości naszego portfela. Innym niebezpieczeństwem jest fakt, iż chcąc zamknąć bardzo dużą pozycję, nie zostanie ona zamknięta w jednej transakcji tylko w kilku po różnych kursach ze względu na jej wielkość.

Stosowanie się do powyższych trzech podstawowych zasad zarządzania portfelem inwestycyjnym pozwoli na ograniczenie strat, gdyż inwestor jedynie nad nimi może mieć kontrolę. Zawierając na rynku wiele transakcji najważniejszą rzeczą nie jest to, aby zawrzeć więcej transakcji zyskownych niż stratnych, lecz najważniejsza jest wielkość tych transakcji. Nie powinno się dopuścić do sytuacji, w której mimo większej ilości transakcji zyskownej nasz kapitał się zmniejsza, bo nie potrafimy w porę ciąć strat.

Proces zarządzania portfelem inwestycyjnym

Dodaj komentarz

Zarządzanie portfelem inwestycyjnym jest procesem trudnym i bardzo ważnym z punktu widzenia oczekiwanych efektów w postaci zadowalającej stopy zwrotu.

Wyróżnia się pięć etapów tego procesu:

  1. Określenie profilu inwestora – ma na celu ustalenie ekspozycji inwestora na ryzyko oraz horyzontu inwestycyjnego. Bierze się tu pod uwagę takie aspekty jak wiek, wykształcenie, sytuację majątkową, status rodzinny czy poziom wiedzy o inwestowaniu
  2. Zdefiniowanie celów inwestycyjnych – najczęściej definiowane cele to:
  3. Maksymalizacja zainwestowanego kapitału
  4. Otrzymywanie stałych i regularnych przychodów z zainwestowanego kapitału
  5. Ochrona zainwestowanego kapitału
  6. Duża płynność inwestycji
  7. Strategiczna alokacja aktywów – polega ona na określeniu struktury portfela ze względu na występujące w nim poszczególne grupy aktywów. Struktura ta zdeterminowana jest przez cele inwestycyjne inwestora. Wśród aktywów mogą znaleźć się zarówno instrumenty finansowe, jak i aktywa niefinansowe takie jak nieruchomości czy metale szlachetne.
  8. Budowa portfela poprzez dobór odpowiednich aktywów – jest to najważniejszy etap budowy portfela. Doboru aktywów dokonuje się na podstawie wcześniej ustalonej struktury portfela.
  9. Bieżąca kontrola i analiza portfela, które mają za zadanie ustalenie czy założone cele inwestycyjne są realizowane

Wśród metod alokacji aktywów wyróżnia się cztery podstawowe:

  1. Metoda alokacji integracyjnej – pozwala ona na oddzielną ocenę ogólnych warunków inwestycyjnych i indywidualnych celów inwestycyjnych. Dzięki temu możliwa jest optymalizacja jednego z celów: maksymalizacja stopy zwrotu przy zadanym poziomie ryzyka lub minimalizacja ryzyka przy zadanej stopie zwrotu
  2. Metoda alokacji strategicznej – jest ona wykorzystywana przy podejmowaniu długoterminowych decyzji inwestycyjnych. Głównym celem stosowania tej metody jest zapewnienie osiągnięcia założonej stopy zwrotu przy określonym poziomie ryzyka
  3. Metoda alokacji taktycznej – celem tej metody jest zapewnienie stałego poziomu ryzyka portfela w długim terminie. Jeżeli ryzyko przypisane do danego aktywa rośnie, to jego udział w portfelu powinien być mniejszy
  4. Metoda alokacji bezpiecznej – polega ona na ustaleniu struktury kapitału w taki sposób, by oczekiwana stopa zwrotu oraz ryzyko danej inwestycji utrzymywane było na stałym poziomie. W celu optymalizacji składu portfela należy na bieżąco podejmować decyzje odnośnie zakupu lub sprzedaży określonych jego składników.

Strategie zarządzania portfelem

Dodaj komentarz

Istnieje wiele strategii zarządzania portfelem, ogólnie rzecz biorąc wyróżnia się dwie podstawowe:

  • Pasywne – opierają się one na założeniu długiego horyzontu inwestycyjnego. Podstawową cechą strategii pasywnych jest uzyskanie określonego zysku przy ograniczonym poziomie ryzyka. Istnieją dwie podstawowe metody pasywnego zarządzania portfelem: strategia kup i trzymaj oraz dokładna replikacja indeksów giełdowych, która pozwala na osiąganie wyników bardzo zbliżonych do naśladowanego indeksu. Do najważniejszych korzyści płynących z tej strategii zaliczyć można ograniczone wahania wartości portfela oraz minimalizację ryzyka wynikającego z niewłaściwego doboru aktywów do portfela
  • Aktywne – zakładają one konstrukcję portfela w oparciu o założenie braku efektywności rynku, co umożliwia osiąganie ponadprzeciętnych stóp zwrotu z inwestycji. Tego typu strategię mogą stosować osoby mające czas na bieżącą analizę kształtowania się kursów walorów znajdujących się w ich portfelu i podejmowanie adekwatnych decyzji (zakup lub sprzedaż danego instrumentu). Aktywne strategie inwestowania polegają na ciągłym monitorowaniu trendów rynkowych, a decyzje podejmowane są zwykle poprzez analizę techniczną lub fundamentalną. Analiza techniczna polega na podejmowaniu decyzji inwestycyjnych na podstawie kształtowania się kursu akcji, a konkretnie na podstawie przewidywań co do przyszłego kształtowania się tego kursu. Analiza fundamentalna natomiast stara się odpowiedzieć na pytanie, które spółki są niedowartościowane, a tym samym stanowią atrakcyjną inwestycję. Często aktywne metody inwestowania określane są mianem spekulacji, a to ze względu na formułowanie oczekiwań, co do przyszłej wartości danych walorów i inwestowanie zgodnie z przypuszczeniami.

Strategie zarządzania portfelem składającym się wyłącznie z instrumentów dłużnych są zbliżone do strategii wykorzystywanych przy zarządzaniu portfelem, składającym się z różnych aktywów, jednak występują tu dwie specyficzne strategie:

  • Strategia dopasowania przepływów pieniężnych – polega ona na dopasowaniu dodatnich przepływów pieniężnych do ujemnych przepływów, z tym że dopasowywanie rozpoczyna się od ostatniego ujemnego przepływu, a kończy na pierwszym. Idealną sytuacją jest znalezienie takich obligacji, których terminy zapadalności pokrywają się z terminami płatności zobowiązań.
  • Strategia immunizacji – jej celem jest konstrukcja portfela w taki sposób, aby zapewnić określony dochód w określonym czasie, bez względu na zmiany stóp procentowych. Dokonuje się tego poprzez dopasowanie czasu trwania (durtion) portfela do okresu płatności zobowiązań.

 

Konstrukcja portfela inwestycyjnego

Dodaj komentarz

Inwestowanie jest to wyrzeczenie się bieżącej konsumpcji na rzecz przyszłych i niepewnych korzyści, zatem portfel inwestycyjny traktuje się jako zbiór wszystkich aktywów zakupionych przez inwestora, które w jego mniemaniu mają w przyszłości zwiększyć swoją wartość i zostaną wtedy sprzedane po cenie wyższej od ceny zakupu. W ten sposób inwestor liczy na zrealizowanie zadowalającej go stopy zwrotu, która zwana jest wymaganą stopą zwrotu.

Dobrze zbudowany portfel powinien zapewnić inwestorowi atrakcyjną stopę zwrotu przy możliwie najniższym poziomie ryzyka. Ważne jest także aby w portfelu znalazły się aktywa płynne, które można w razie potrzeby szybko zamienić na środki pieniężne. Daje to poczucie bezpieczeństwa i zapewnia komfort w razie nieprzewidzianych kłopotów finansowych. Konstruując własny portfel inwestycyjny należy wziąć również pod uwagę okres inwestowania. Wśród naszych inwestycji powinny znaleźć się zarówno aktywa krótko- jak i długoterminowe. Inwestycje krótkoterminowe wiążą się ściśle z aspektem płynnościowym, gdyż zapewniają bieżący dostęp do kapitału.

Często pomijanym czynnikiem, który również ma wpływ na dobór aktywów do portfela jest wiek inwestora. Aktywa charakteryzujące się wyższym ryzykiem (a co za tym idzie wyższą oczekiwaną stopą zwrotu) nie powinny się znaleźć, a przynajmniej nie w przeważającej ilości, w portfelu osoby w podeszłym wieku. Inwestor taki (emeryt lub osoba zbliżająca się do wieku emerytalnego) powinien zdecydowaną większość swojego portfela inwestycyjnego przeznaczyć na aktywa o niskim ryzyku, najlepiej przynoszące okresowe stałe przychody, np. obligacje skarbowe. Zaś osoba młoda, która dopiero weszła na rynek pracy nie powinna inwestować zbyt zachowawczo, gdyż będzie miała czas, aby odrobić ewentualne straty poniesione na ryzykownych instrumentach. Dodatkowo, inwestując w tak ryzykowne i charakteryzujące się wysoką stopą zwrotu instrumenty jak akcje, młoda osoba ma możliwość osiągnięcia dochodów, które zapewnią jej możliwość założenia i utrzymania rodziny.