Dywersyfikację, czyli zróżnicowanie portfela inwestycyjnego można przeprowadzić na kilka różnych sposobów. Wyróżnia się:
1. Dywersyfikację z uwzględnieniem korelacji stóp zwrotu
Jest to najskuteczniejszy rodzaj dywersyfikacji, który ma u podstaw regułę, mówiącą że aby stworzyć portfel o niskim ryzyku należy do niego dobrać instrumenty, których współczynnik korelacji przyjmuje wartość ujemną. Powoduje to, że spadek stóp zwrotu z jednej spółki jest rekompensowany wzrostem stóp zwrotu z innej.
Ten rodzaj dywersyfikacji, mimo że skuteczny, wymaga od inwestora indywidualnego stosowania narzędzi statystycznych, które mogą przysporzyć problemów osobom, nie posiadającym wiedzy z tego zakresu. Dodatkowo, niezbędne są długie szeregi czasowe, zawierające dostateczną ilość obserwacji historycznych stóp zwrotu.
2. Dywersyfikacja prosta
Polega ona na doborze do portfela dużej ilości spółek, z zastrzeżeniem, że ich udziały w portfelu powinny być zbliżone. Ten rodzaj dywersyfikacji nie we wszystkich przypadkach daje efekt w postaci redukcji ryzyka całego portfela.Pośród losowo wybranych spółek, mogą wystąpić dwie, o bardzo wysokim współczynniku korelacji, przez co pozytywny efekt wynikający z dywersyfikacji nie wystąpi.
3. Dywersyfikacja międzysektorowa
Jej specyficzną cechą jest dobór do portfela spółek należących do różnych sektorów. Podstawą do takiego zróżnicowania portfela jest opinia, iż różne sektory są w różnym stopniu podatne na wahania koniunkturalne. Dywersyfikacja taka jest skuteczna na rozwiniętych rynkach, na których notowana jest duża ilość spółek. Wtedy najlepiej widoczne jest powiązanie rynku kapitałowego z gospodarką.
4. Dywersyfikacja ze względu na wielkość
Dywersyfikacja taka polega na doborze do portfela spółek, o różnej wielkości rynkowej. Ten rodzaj zróżnicowania portfela opiera się na przekonaniu, iż spółki o różnej wielkości inaczej reagują na wahania rynku.
5. Dywersyfikacja międzynarodowa
Inaczej dywersyfikacja geograficzna – polega ona na doborze do portfela spółek z różnych krajów. Opiera się na przekonaniu, że gospodarki różnych krajów nie są ze sobą ściśle powiązane, więc istnieje duże prawdopodobieństwo znalezienia spółek, których stopy zwrotu będą ze sobą ujemnie skorelowane.
Stosując któryś z wyżej wymienionych sposobów redukcji ryzyka portfela należy mieć na uwadze fakt, iż efektywna dywersyfikacja powinna dotyczyć maksymalnie 20-25 spółek. Dobór większej ilości podmiotów do portfela może skutkować tzw. przedywersyfikowaniem, czyli sytuacją w której koszty obsługi portfela będą niższe niż korzyści związane z ograniczeniem ryzyka.
Należy również pamiętać, że dywersyfikacja pozwala na ograniczenie jedynie ryzyka specyficznego, natomiast nie ma żadnego wpływu na minimalizację ryzyka systematycznego związanego z całym rynkiem.